آگاهی از آداب هدیه دادن ازآن‌جهت اهمیت دارد که هرچند این کار به‌خودی‌خود، معمولاً لحظات زیبایی را برای طرفین خلق می‌کند اما گاهی هم ممکن است با موقعیتی روبرو شویم که انتخاب یا شکل هدیه دادنمان، بیش از آنکه باعث خوشحالی گیرنده‌ی هدیه شود، او را ناراحت کند!

برای هدیه دادن، قواعد و آداب خاصی وجود دارد اما افراد مختلف، تفاسیر متفاوتی از آداب هدیه دادن دارند. در این مقاله از یک‌چیز می‌خواهیم روی مهم‌ترین آداب و نکات هدیه دادن، مروری گذرا داشته باشیم.

اصول اساسی هدیه دادن

هدیه دادن با وجود همه تفاوت‌های موقعیتی، تابع مجموعه‌ای از اصول اساسی و ثابت است که شامل موارد زیر می‌شود:

• هر کسی از شیوه و قوانین خاص خودش در هدیه دادن، تبعیت می‌کند اما کمی درایت و رعایت آداب عمومی، می‌تواند تأثیر بسزایی در نتیجه کار داشته باشد.
• در هدیه دادن، هر موقعیت، منحصربه‌فرد است. آداب هدیه دادن به فرد مقابل با توجه به عواملی مثل جایگاه، شغل و … می‌تواند متفاوت باشد.
• تلاش کنید با اِشراف مناسب بر مؤلفه‌های فرهنگی، آگاهی‌تان را افزایش دهید و هنگام دریافت هدیه، همواره از فرد مقابل، تشکر کنید.

با در نظر داشتن موارد بالا، بحث را ادامه می‌دهیم.

۱-ارزش مادی هدیه

پولی که صرف خرید کادو می‌کنید، یکی از مهم‌ترین موضوعات در آداب هدیه دادن است. آیا هدیه‌ای که می‌دهید، باید از لحاظ مادی، ارزشی برابر با آخرین هدیه‌ای داشته باشد که از فرد مقابل دریافت کرده‌اید؟ به‌عنوان یک قاعده کلی، نخستین معیار در انتخاب هدیه، باید راحتی خود شما باشد. خرید هدیه نباید شما را به مرز ورشکستگی بکشاند!

نکته دیگر این است که ارزیابی ارزش پولی یک هدیه و مقایسه آن با آنچه قبلاً دریافت کرده‌اید، همیشه کار آسانی نیست. بااین‌حال اکثر افراد، بیش از آنکه در وهله اول به ارزش مادی هدیه توجه کنند، معمولاً برای فکر و ایده‌ای که در پس آن وجود دارد، اهمیت قائل می‌شوند.

فراموش نکنید گاهی ولخرجی در خرید هدیه می‌تواند، احساس ناخوشایندی در فرد گیرنده ایجاد کند. این موضوع وقتی طرف مقابل، از لحاظ توان اقتصادی، خیلی ضعیف‌تر از شماست، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. بنابراین اگر صمیمیت و نزدیکی رابطه‌تان، اجازه می‌دهد، بد نیست گاهی به او اطمینان خاطر دهید که از شانس خوبتان، هدیه گران‌قیمتش را با تخفیفی ویژه خریده‌اید.

البته آداب هدیه دادن ایجاب می‌کند که از آن طرف بام هم نیفتید! چه بخواهیم یا نخواهیم، گیرنده کم یا زیاد، به ارزش مادی هدیه نیز توجه می‌کند. بنابراین باوجوداینکه لزومی به برابری ارزش مادی هدیه نیست، اما بهتر است اختلاف ارزش مادی هدیه از زمین تا آسمان هم نباشد!

۲-رعایت معیارهای فرهنگی

رعایت معیارهای فرهنگی در بحث آداب هدیه دادن، بسیار مهم است. فرهنگ هدیه دادن و هدیه گرفتن در همه جوامع، شبیه هم نیست و گاهی شاهد تفاوت‌های بنیادین در این زمینه هستیم. در اینجا باید به ترجیحات شخصی افراد نیز توجه داشته باشید.

مثلاً در بعضی فرهنگ‌ها، اهدای هدیه در جمع و مقابل چشم دیگران، اقدامی ناشایست محسوب می‌شود. بنابراین اگر مبادرت به چنین کاری کنید، شاید کم یا زیاد از لطف هدیه‌ای که داده‌اید، کاسته شود. یا اصرار برای باز کردن هدیه به گیرنده در مقابل چشم دیگران، شاید احساس خوبی در او ایجاد نکند و ترجیح دهد آن را در خلوت یا فقط در حضور شما باز کند. گاهی حتی رنگ کاغذ کادو یا گلی که به هدیه می‌چسبانید، می‌تواند تفاسیر مختلفی در فرهنگ‌های متفاوت داشته باشد! این نکات ظریف، اهمیت خیلی زیادی دارند؛ پس اگر قصد اهدای کادو به کسی را دارید که از محیط فرهنگی دیگری آمده، برای تحقیق درباره آداب هدیه دادن یا گرفتن در آن فرهنگ، وقت بگذارید.

۳-هدیه دادن به همه

یکی از چالش‌هایی که در ارتباط با آداب هدیه دادن وجود دارد این است که گاهی هدیه دادن به یک نفر از یک جمع، ممکن است در شما تعهد ایجاد کند که باید به همه افراد آن جمع هدیه دهید. فرض کنید در اتاق کارتان، ۳ نفر هستید و شما می‌خواهید فقط به یکی از دو همکارتان مثلاً بابت روز تولدش هدیه دهید. آیا باید این کار را برای همکار دیگر هم انجام دهید؟

قاعده کلی این است که شما فقط باید به کسانی که دلتان می‌خواهد، هدیه بدهید. همان کسانی که علاقه، صمیمیت یا ارادت خاصی نسبت به آن‌ها احساس می‌کنید و به هر علتی، خوشحال کردنشان برایتان اهمیت زیادی دارد. اما حواستان باشد که هدیه دادنتان نباید این احساس را در دیگران ایجاد کنند که طرد شده‌اند یا نوعی وصله‌ی ناجور هستند! در چنین موقعیت‌هایی، کمی درایت به خرج دهید و هدیه را زمانی به فرد مورد نظر بدهید که فرد یا افراد دیگر، حضور نداشته باشند.

۴-قدردانی

سه مورد قبل، به آداب هدیه دادن مربوط بودند، اما آداب هدیه گرفتن نیز به همان اندازه مهم هستند. همواره قدردانی و سپاسگزاری‌تان را از کسی که به شما هدیه می‌دهد، به او ابراز کنید. این کار هیچ ارتباطی به ارزش مادی هدیه یا اینکه چقدر از هدیه خوشتان آمده، ندارد. قدردانی کردن، شاید به نظر کار ساده‌ای برسد اما باور کنید هر کسی از عهده انجام درست این کار برنمی‌آید! اگر هدیه را حضوری دریافت می‌کنید، لبخند بزنید و با زیباترین واژه‌هایی که بلدید، بابت دریافت هدیه تشکر کنید. اگر هم هدیه به‌صورت پستی برایتان ارسال شده، به‌محض دریافت آن، با فرستنده تماس بگیرید و بابت لطفی که به شما داشته، سپاسگزار او باشید.

سخن آخر

رعایت آداب هدیه دادن، به ثبت یک خاطره زیبا و ماندگار در ذهن گیرنده، کمک زیادی می‌کند. گاهی یک غفلت کوچک می‌تواند، ارزش هدیه‌تان را کم یا به‌کلی نابود کند. بنابراین برای آگاهی از آداب و نکات هدیه دادن، تا می‌توانید کنجکاوی به خرج دهید و همه جوانب احتمالی را در نظر بگیرید.